Μαθήματα από τον Gean Sharp για πολιτικό jiu-jitsu, στους Έλληνες πατριώτες για άμυνα απένατη στις αντεθνικές πολιτικές και στους Αλβανούς εθνικιστές για την διάσπαση του κρατιδίου των Σκοπίων.

Καταστολή και πολιτικό jiu-jitsu

Φυσιολογικά οι δικτάτορες είναι ευαίσθητοι σε πράξεις και ιδέες που απειλούν την δύναμη τους να κάνουν ότι θέλουν. Οι καταπιεστές είναι εκεί για να μεταχειρίζονται και να τιμωρούν τους ανυπάκουους, τους απεργούς και αυτούς που δεν συνεργάζονται. Ωστόσο η καταστολή ή ακόμα και οι βιαιότητες δεν έχουν σαν αποτέλεσμα πάντα τον απαραίτητο βαθμό υποταγής και συνεργασίας που θα επιτρέψει στο καθεστώς να λειτουργήσει.

Κάτω από ορισμένες συνθήκες, όμως όχι σε κάθε περίπτωση, αυστηρή καταστολή μπορεί να παρακινήσει μια ειδική διαδικασία που ονομάζεται «πολιτικό jiu-jitzu».

Οι αντίπαλες δυσκολίες στην διαχείριση του μη βίαιου τρόπου δράσης πρωταρχικά σχετίζονται με την δυναμική και τις διεργασίες αυτής της τεχνικής. Είναι σχεδιασμένες να λειτουργούν απέναντι σε αντιπάλους οι οποίοι είναι ικανοί και πρόθυμοι να χρησιμοποιήσουν βίαιες κυρώσεις. Ωστόσο ο πολιτικός αγώνας με μέσα μη βίαιου τρόπου δράσης εναντίον βίαιης καταστολής δημιουργεί μια ειδική ασυμμετρία στις συνθήκες σύγκρουσης. Αυτοί που αντιστέκονται χρησιμοποιώντας μη βίαιες μεθόδους μπορούν να χρησιμοποιήσουν την ασυμμετρία των μέσων εναντίων αυτών που χρησιμοποιούν την βία για να επιφέρουν στον αντίπαλο πολιτικό πλήγμα ανάλογο με την Ιαπωνική πολεμική τέχνη του jiu-jitzu. Σε αντιστοίχηση στον τρόπο δράσης των μη βίαιων μεθόδων, πετούν τον αντίπαλο εκτός πολιτικής ισορροπίας, κάνοντας την καταστολή να λειτουργήσει σαν μπουμερανγκ εναντίων των θέσεων του κι αδυνατίζει την δύναμη του. Με το να μένουν μη βίαιοι όσο συνεχίζεται η διαμάχη, οι αντιστεκόμενοι δυναμώνουν την δική τους θέση. Αυτή η διαδικασία ονομάζεται πολιτικό jiu-jitzu.

Το πολιτικό jiu-jitzu δημιουργεί αποξένωση στους αντιπάλους σε κάθε μια από τις τρείς πιθανές παρατάξεις : μέλη του ιδίου του εχθρού, μέλη από τον πληθυσμό που είναι επηρεασμένα από τις δικές μας  θέσεις και τρίτες παρατάξεις που δεν έχουν άμεση εμπλοκή στην διαμάχη. Η αποξένωση μπορεί να επηρεάσει στην αύξηση του εσωτερικού ανταγωνισμού (εσωτερική αντιπολίτευση) στο αντίπαλο στρατόπεδο. Μπορεί ακόμα να αυξήσει τον αριθμό των αντιστεκόμενων και έχει σαν αποτέλεσα την επέκταση της αντίστασης. Μπορεί ακόμα να γυρίσει τις τρίτες παρατάξεις εναντίων του αντίπαλου με εύνοια προς τους αντιστασιακούς.

Υπονομεύοντας την αντίπαλη ισχύ.

Το πολιτικό jiu-jitzu δεν μπορεί να λειτουργήσει σε όλες τις καταστάσεις και σε όλες τις μη βίαιες μεθόδους δράσης. Ο άλλος μεγάλος τρόπος μη βίαιου τρόπου δράσης και διαμάχης είναι η υπονόμευση της πηγής δύναμης του αντιπάλου (ακόμα και του δικτάτορα). Αυτή η διαδικασία δράσης προϋποθέτει αρχικά το αντικείμενο που μάχεται να ασκεί πίεση ή εξαναγκασμό στην κυβέρνηση στο να κάνει ή να μην κάνει κάτι ή όταν το αντικείμενο αποσυνθέτει το καθεστώς.

Η αρχή είναι απλή. Ο δικτάτορας απαιτεί την βοήθεια των ανθρώπων που είναι κυρίαρχος, χωρίς αυτήν δεν μπορεί να εξασφαλίσει και να διατηρήσει της πηγές της πολιτικής δύναμης που χρειάζεται.  Αυτές οι πηγές της πολιτικής δύναμης περιλαμβάνουν:

·         Εξουσία, ή νομιμότητα

·         Ανθρώπινοι πόροι, οι άνθρωποι ή οι ομάδες ατόμων που  υπακούουν  ή συνεργάζονται ή ακολουθούν τους κυβερνήτες

·         Ικανότητες και γνώσεις που χρειάζονται από τους κυβερνήτες και προσφέρονται από τους συνεργάσιμους ανθρώπους και τις ομάδες.

·         Ηθικοί παράγοντες, ψυχολογικοί και ιδεολογικοί παράγοντες που επηρεάζουν τους ανθρώπους και τους κάνουν να υπακούουν και να υποστηρίζουν τους κυβερνώντες.

·         Υλικοί πόροι, ο έλεγχος ή η πρόσβαση σε περιουσία: φυσική πηγή, οικονομική πηγή, το οικονομικό σύστημα και το σύστημα ενημέρωσης και μεταφορών.

·         Οι κυρώσεις, οι τιμωρίες, η μεταχείριση ή οι εφαρμογές που εφαρμόζονται, σιγουρεύουν την υποταγή και την απαραίτητη συνεργασία για τον δικτάτορα να συνεχίσει τις πολιτικές του και να υπάρχει.

Από όλες αυτές οι πηγές εξαρτάται η αποδοχή του δικτάτορα και η υποταγή και η υπακοή του πληθυσμού και η συνεργασία πολλών πολιτών και ιδρυμάτων στην κοινωνία.

Η πολιτική ισχύς ωστόσο εξαρτάται πάντα από την δύναμη και την αίσθηση ότι υπάρχει πάνω στους ανακυκλούμενους σε κάθε μια πηγή και από την συνεργασία ενός πλήθους από άτομα και οργανισμούς των οποίων η συνεργασία μπορεί ή δεν μπορεί να συνεχιστεί.  Η πολιτική ισχύ είναι για αυτόν τον λόγο πάντα δυνητικά εύθραυστη και πάντα εξαρτάται από την κοινωνία πάνω στην οποία εφαρμόζεται.

Η απαραίτητη υποταγή και συνεργασία δεν είναι εγγυημένη και κάθε μια πηγή δύναμης είναι ευάλωτη στον περιορισμό ή στην απώλεια. Οι μη βίαιες μέθοδοι δράσης μπορούν να στοχεύουν ακριβώς να χτυπήσουν την διαθεσιμότητα κάθε μίας από αυτές τις πηγές. Εξαρτώμενες από πολλούς παράγοντες η προμήθειες κάποιας πηγής ισχύος δυνητικά μπορούν να αποδυναμωθούν ή ακόμα να εκλείψουν.

Η μη συνεργασία και η περιφρόνηση ανατρέπει την ανάγκη υπακοής και συνεργασίας που προμηθεύει την απαραίτητη πηγή της ισχύος για τους δυνάστες. Για παράδειγμα, η απόρριψη της νομιμότητας του κυρίαρχου μειώνει κρίσιμα την ανάγκη για υπακοή  και στους βοηθούς και στον γενικό πληθυσμό. Εκτενής πληθυσμιακή ανυπακοή  και περιφρόνηση δημιουργεί τεράστια προβλήματα επιβολής. Μαζικές απεργίες μπορούν να παραλύσουν την οικονομία. Διαδεδομένη διοικητική μη συνεργασία της γραφειοκρατίας παραλύει τις κυβερνητικές υπηρεσίες. Μειονότητες μέσα στις τάξεις της αστυνομίας και του στρατού μπορούν να διασπάσουν την δυνατότητα του αντιπάλου να αντισταθεί και να αντέξει τους στασιαστές.

Χωρίς τις δυνατότητες αυτών των πηγών ισχύος, η δύναμη του αντιπάλου εξασθενεί και εντέλει καταρρέει. Ο δικτάτορας πεθαίνει από πολιτική εξάντληση.

Σύμφωνα με την γενική άποψη, ακόμα και τελείως απολυταρχικά καθεστώτα δικτατορίας εξαρτώνται από την υποστήριξη του πληθυσμού της κοινωνίας που διοικούν, όπως ο πολιτικός επιστήμων Karl. W Deutsch παρατήρησε το 1953.