Το μαχητικό F-35 είναι ένα σύγχρονο μαχητικό σχεδιασμένο με χαμηλό μετωπικό και περιμετρικό Radar Cross-section RCS (εν συντομία stealth) από υλικά που απορροφούν την ακτινοβολία του ραντάρ. Σύμφωνα με το Department of Electrical& Computer Engineering το μετωπικό RCS υπολογίζεται στα 0.0015 sqm(http://faculty.nps.edu/jenn/ec4630/rcsredux.pdf). Τα μαχητικά F-35 της 4ης έκδοσης (block 4) θα είναι εξοπλισμένα με το ραντάρ ενεργητικής ηλεκτρονικής σάρωσης AESAAN/APG-85 (https://www.airandspaceforces.com/northrop-grumman-reveals-its-developing-the-f-35s-new-radar/) και με το ηλεκτροοπτικό σύστημα στόχευσης AdvancedEOTS που παρέχει δυνατότητες αναγνώρισης και στόχευσης στόχων αέρος και εδάφους με τεχνολογία βραχέος κυμάτων υπέρυθρων, υψηλής ακρίβειας κάμερας και δείκτη υπερύθρων (https://www.lockheedmartin.com/en-us/products/f-35-lightning-ii-eots.html). Θα μπορούν να κάνουν μετάδοση και λήψη δεδομένων από και σε εναέριες, επίγειες και θαλάσσιες πλατφόρμες σε πραγματικό χρόνο, με το τυποποιημένο σύστημα επικοινωνίας του ΝΑΤΟ το Link16 (https://www.baesystems.com/en-us/definition/what-is-link-16). Το μαχητικό κατασκευάστηκε σε 3 εκδόσεις, την Α η οποία είναι κλασικής απογείωσης και προσγείωσης για την πολεμική αεροπορία, την Β για τους πεζοναύτες κάθετης/βραχείας απογείωσης και προσγείωσης και την C η οποία προορίζεται για τα αεροπλανοφόρα των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με το CNN Greece η Ελλάδα έχει στείλει LOR για 20+20 μαχητικά αεροσκάφη F-35 Α στις ΗΠΑ (https://www.cnn.gr/politiki/story/318529/maxitika-f-35-to-episimo-aitima-tis-elladas-kai-to-epikeimeno-taxidi-panagiotopoyloy-stis-hpa). Αρχικά πρέπει να τεκμηριωθεί, για ποιόν λόγο χρειάζεται μια χώρα σαν την Ελλάδα το μαχητικό F-35. Η ικανότητα του μαχητικού στην εναέρια μάχη στις αρχικές εκδόσεις του αεροσκάφους στην πολύ απαιτητική άσκηση RedFlag που διεξάγεται στην κορυφαία εκπαιδευτική εγκατάσταση των ΗΠΑ στην Νεβάδα, σημείωσε αναλογία καταρριφθέντων προς καταρρίψεων 1/15(https://www.popularmechanics.com/military/aviation/a25078/f-35-red-flag-war-games/). Η σημαντικότερη χρήση του μαχητικού σύμφωνα με το παραπάνω άρθρο είναι ότι παρέχουν σαφή εικόνα του πεδίου μάχης στα άλλα τα μαχητικά και τους μεταδίδουν δεδομένα στόχευσης χωρίς τα ίδια να μπορούν να γίνουν εύκολα αντιληπτά από τον αντίπαλο.
Όσον αφορά τις δυνατότητες κρούσης, υπάρχει έντονη συζήτηση ανάμεσα σε ειδικούς ως προς το κατά πόσο χρήσιμες είναι αυτές οι ακριβές αεροπορικές πλατφόρμες όπως το F-35, και μήπως θα ήταν καλύτερα για μια χώρα να επενδύσει σε κατευθυνόμενα όπλα ακριβείας που θα εκτοξεύονται από σχετικά φθηνότερες πλατφόρμες.Tα γεγονότα όμως των τελευταίων μηνών στην Ουκρανία όπου οι ρουκέτες των HIMARS και τα βλήματα πυροβολικού Excalibur, αμφότερα κατευθυνόμενα από GPS, παρεμβάλλονται από ρωσικά ηλεκτρονικά συστήματα και αποτυγχάνουν να πλήξουν τον στόχο τους, αδυνατίζουν την θέση αυτών που υποστηρίζουν την αποκλειστική επένδυση σε κατευθυνόμενα πυρομαχικά (https://edition.cnn.com/2023/05/05/politics/russia-jamming-himars-rockets-ukraine/index.html). Το F-35 σε ένα αντίστοιχο παράδειγμα θα μπορούσε να πετάει πάνω από το κατεκτημένο από τον αντίπαλο έδαφος, εκμεταλλευόμενο την ικανότητα που έχει να μην εμφανίζεται νωρίς στα εχθρικά ραντάρ (stealth), ερευνώντας για στόχους παθητικά με το ηλεκτροοπτικό σύστημα (δεν θα εκπέμπει με το ραντάρ του, έτσι ώστε δεν θα εμφανίζεται στα ηλεκτρονικού πολέμου συστήματα του αντιπάλου), φορτωμένο στην εσωτερική αποθήκη οπλισμού με βόμβες laser (που δεν επηρεάζονται από παρεμβολείς GPS https://www.navair.navy.mil/node/19526) και θα χτυπάει τον στόχο ή θα χτυπάει τους ίδιους τους παρεμβολείς. Έπειτα θα αναλαμβάνουν άλλα μαχητικά ή τηλεκατευθυνόμενα πυρομαχικά να καταστρέψουν τον εχθρό. Εδώ θα πρέπει να αναφέρουμε ότι η ίδια δουλειά υπό προϋποθέσεις μπορεί να επιτευχθεί με πυραύλους Cruise, που εκτός από GPS καθοδηγούνται με αδρανειακό σύστημα και με αναγνώριση εδάφους, αλλά έχουν θέμα με την θάλασσα όταν δεν υπάρχει κάποιο έδαφος για να ταυτιστεί ο χάρτης και επίσης δεν μπορούν να πετύχουν κινούμενους στόχους. Τέλος οι πύραυλοι Cruise είναι πολύ ακριβοί. Επειδή το σενάριο δεν είναι τόσο υποθετικό και αυτή την στιγμή εξελίσσεται στην Ουκρανία, δείχνει ότι μάλλον έχουν δίκαιο αυτοί που υποστηρίζουν ότι οι ακριβές πλατφόρμες είναι χρήσιμες και δεν μπορούν να αντικατασταθούν πλήρως από τηλεκατευθυνόμενα πυρομαχικά. Για αυτό τον λόγο οι Ουκρανοί επιζητούν να επισπεύσει η αεροπορική βοήθεια από την Δύση με F-16,που όμως και πάλι δεν θα είναι των δυνατοτήτων του F-35 (https://www.reuters.com/world/europe/ukrainian-pilots-f-16-training-start-aug-officials-2023-07-11/). Βέβαια οι παρεμβολείς GPS δεν είναι καινούργιο σύστημα, είχαν προηγηθεί και στην Συρία (https://www.nbcnews.com/news/military/russia-has-figured-out-how-jam-u-s-drones-syria-n863931). Ο άλλος ισχυρισμός είναι ότι αφού η Ελλάς διαθέτει F-16 για ποιόν λόγο να προμηθευτούμε F-35, ειδικά εφόσον στους αραβοισραηλινούς πολέμους η αεροπορία κατάφερε να καταστρέψει πλήρως τις φούσκες άρνησης περιοχές των αράβων? Όμως σε αυτήν την υπόθεση τότε χρησιμοποιήθηκαν χαμηλές διελεύσεις αεροσκαφών ή ειδικές δυνάμεις που μεταφέρονταν με ελικόπτερα τα οποία πάλι πετούσαν χαμηλά. Σήμερα όμως υπάρχουν ατομικά αντιαεροπορικά συστήματα πολύ μικρού βεληνεκούς (MANPADS) και εποχούμενα αντιαεροπορικά συστήματα πυροβόλων ή πυραύλων κατευθυνόμενων με ρανταρ ή υπέρυθρες (SHORADS) τα οποία προστατεύουν τα κύρια αντιαεροπορικά συστήματα και κάνουν ριψοκίνδυνη την χαμηλή πτήση αεροσκαφών. Πιθανός το ίδιο πρόβλημα θα αντιμετωπίσουν και στην Ουκρανία, όπου θα δοκιμαστεί εάν τα μη χαμηλής διακριτικότητας (όχι stealth) μαχητικά μπορούν να διαπεράσουν τις φούσκες άρνησης περιοχής των Ρώσων. Βέβαια στον πόλεμο του Κόλπου χρησιμοποιήθηκαν από τις ΗΠΑ ηλεκτρονικά συστήματα και τακτικές τα οποία ξεγελούσαν τα αντιαεροπορικά συστήματα, αλλά από τότε θα πρέπει να έχουν μπει αντίμετρα για τέτοιες μεθόδους στα νέα αντιαεροπορικά συστήματα. Από τα παραπάνω στοιχεία προκύπτει ότι η αγορά των F-35 θα προσδώσει σημαντικές δυνατότητες άμυνας στις Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας, που σε διαφορετική περίπτωση δεν θα τις είχαν.
Αυτές τις δυνατότητες του μαχητικού όπως τις γνωρίζουν οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις έτσι τις γνωρίζουν και οι δυνητικοί αντίπαλοι. Ο δεύτερος λόγος της συγγραφής του άρθρου είναι ο εξής: Επειδή το F-35 είναι ένα σχετικά ακριβό αεροσκάφος, και στην αγορά και στην χρήση, εκ των πραγμάτων η Ελλάδα θα προμηθευτεί, εάν προμηθευτεί, λίγα αεροσκάφη. Το αεροδρόμιο που θα φυλάσσονται τα αεροσκάφη αυτά, με την περίπλοκη υποδομή υποστήριξης, θα αποτελέσει κύριο στόχο σε περίπτωση κρίσης με έναν σοβαρά εξοπλισμένο αντίπαλο. Η μη δυνατότητα χρήσης των αεροσκαφών σε περίπτωση προσβολής των αεροδιαδρόμων θα αφήσει τις Ένοπλες Δυνάμεις χωρίς δυνατότητες οι οποίες δεν μπορούν να αντικατασταθούν από κανένα άλλο μέσο. Για τον ίδιο λόγο οι αεροπορικές δυνάμεις του Ηνωμένου Βασιλείου εκπαιδεύονται μαζί με τις αεροπορίες της Σουηδίας και της Φιλανδίας για χρήση πρόχειρων αεροδιαδρόμων από κομμάτια αυτοκινητόδρομων (https://www.thedrive.com/the-war-zone/british-f-35bs-to-bring-vertical-landing-abilities-to-highways). Σε αντίθεση με την Α έκδοση που σκοπεύει να προμηθευτεί η Ελλάδα, η Βρετανική Πολεμική Αεροπορία επέλεξε την Β έκδοση του F-35 η οποία, αν και ακριβότερη στην αγορά και χρήση, και με ελάχιστα μικρότερες επιδόσεις προσφέρει την μοναδική ικανότητα βραχείας ή κάθετης απογείωσης και προσγείωσης. Η έκδοση αυτή θα μπορούσε να είναι μια λύση σε αυτό το αρκετά πιθανό ενδεχόμενο, το οποίο εφόσον ισχύει για την Αγγλία λογικά θα ισχύει και για την Ελλάδα, η οποία πρέπει να εξετάσει σοβαρά το ενδεχόμενο να προμηθευτεί λίγο λιγότερα αεροσκάφη, που όμως θα έχουν μοναδικές ικανότητες. Επίσης σε αντίθεση με την Βρετανία που διαθέτει αεροσκάφη εναέριου ανεφοδιασμού, στην Ελληνική περίπτωση η έκδοση Β προσφέρει και την δυνατότητα εναέριου ανεφοδιασμού με τη μέθοδο Buddy από άλλο μαχητικό αεροσκάφος, που δεν το προσφέρει η έκδοση Α η οποία απαιτεί εξειδικευμένο αεροσκάφος εναέριου ανεφοδιασμού με σύστημα Boom (https://www.raf.mod.uk/news/articles/f-35b-lightnings-conduct-air-to-air-refuelling-from-a-us-navy-super-horne-for-the-first-time/) .
Το αεροσκάφος έχει δοκιμαστεί ήδη από το σώμα των Αμερικάνων Πεζοναυτών στην αξιοποίηση κομματιών δρόμων, ελικοδρομίων ή άλλων αυτοσχέδιων περιοχών με σκοπό να ανακαλύψουν τρόπους χρήσης, διαδικασίες συντήρησης και να γραφούν εγχειρίδια, έτσι ώστε η έκδοση Β του αεροσκάφους να επιχειρεί από κρυμμένες τοποθεσίες πλησίον του πεδίου της μάχης. Αυτή η δυνατότητα που για τις ΗΠΑ θεωρείται απολύτως απαραίτητη σε μια κρίση υψηλής έντασης, και σίγουρα πρέπει να ενδιαφέρει και την Ελλάδα που έχει να υπερασπιστεί τα πολυάριθμα νησιά και βραχονησίδες του Αιγαίου, τον χώρο της Ανατολικής Μεσογείου και την Κύπρο (https://www.thedrive.com/the-war-zone/inside-developing-the-playbook-for-island-hopping-f-35b-operations). Οι ΗΠΑ σχεδιάζουν να χρησιμοποιήσουν το F-35B σε εκστρατευτικό περιβάλλον, μακροχρόνια σε απομακρυσμένες τοποθεσίες με μικρή υποστήριξη. Ο εκστρατευτικός ρόλος του αεροσκάφους θεωρείται σημαντικός, διότι εμποδίζει τον αντίπαλο να γνωρίζει την ακριβή θέση του αεροσκάφους, και να δέχεται επίθεση από εκεί που δεν το περιμένει. Ο συνταγματάρχης Sallivanπαρουσίασε ένα σενάριο όπου ένα F-35Bαπογειώνεται, χτυπάει τον αντίπαλο, η ανεφοδιαστηκή αλυσίδα γνωρίζει μέσω του Link16 ότι το αεροσκάφος δεν έχει όπλα και καύσιμα, τα ετοιμάζει σε μια συσκευασία την οποία την παίρνει ένα ελικόπτερο για να του τα στείλει. Ταυτόχρονα ο αεροδιάδρομος πλήττεται από τον εχθρό, οπότε επιλέγει να προσγειωθεί σε ένα κομμάτι αυτοκινητόδρομου, εκεί του αφήνει το ελικόπτερο τα πυρομαχικά και τα καύσιμα, οι πεζοναύτες τα φορτώνουν στο αεροσκάφος και απογειώνεται για την επόμενη αποστολή και όλα αυτά χωρίς καν να μιλήσει ο πιλότος. Ο ίδιος ανέφερε ότι κατά την διάρκεια του ψυχρού πολέμου τα κλασικά αεροσκάφη μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν 120 τοποθεσίες για να επιχειρήσουν, σε αντίθεση με τα Harrierπου είχαν την ικανότητα κάθετης από-προσγείωσης και μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν 3000 τοποθεσίες. Η διαφορά ήταν τεράστια.
Σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφέρουμε και κάποιες ακόμα δυνατότητες που σιγά σιγά πρέπει να αρχίσουν να ενδιαφέρουν τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις. Στον πρόσφατο εμφύλιο στο Σουδάν η Ελλάδα χρειάστηκε να επέμβει για να διασώσει ομογενείς οι οποίοι είχαν παγιδευτεί στην περιοχή και κινδύνευε η ζωή τους. Τελικά η διάσωση επιτεύχθηκε χωρίς να χρησιμοποιηθούν ένοπλα μέσα. Υπάρχει όμως περίπτωση στο μέλλον σε αντίστοιχες κρίσεις σε απομακρυσμένα μέρη του πλανήτη, να χρειαστεί ένοπλη ισχύ από τις ομάδες διάσωσης. Η επιλογή της έκδοσης Β του αεροσκάφους, σε αντίθεση με την Α έκδοση, ίσως αποτελεί μια λύση. Η Βρετανία στον πόλεμο των Φώκλαντ, χρησιμοποίησε εμπορικά πλοία σαν αεροπλανοφόρα για τα δικά της αεροσκάφη κάθετης από-προσγείωσης. Η Ελλάδα με τον τεράστιο εμπορικό στόλο θα ήταν αφελές να μην προνοήσει για ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
|
Εμπορικό πλοίο σε αεροπλανοφόρο VSTOLαεροσκαφών Harrierκατά την διάρκεια του πολέμου των Φωκλαντ. |
